Het ontwikkelen van een zelfsturende organisatie begint bij de bestaande hiërarchie binnen je organisatie achterwege te laten. Hoe die beweging van hiërarchie naar zelfsturende organisatie verloopt, werd uitgebreid beschreven door Vermeer en Wenting (2016). Gezien onze visie grotendeels overeenkomt komt met de stappen die zij beschrijven, zetten we de belangrijkste tips even voor jou op een rij.
Een goede voorbereiding
Wanneer je de transitie goed voorbereidt, heb je de helft van het werk al achter de rug. Mispak je echter niet, het implementeren van zelfsturing klinkt misschien eenvoudig maar dat is het niet. Het is een relatief lang proces, maar eens ingevoerd zal het veel goeds opleveren.
Eerst en vooral is het verstandig om al te partijen in te lichten over de komende veranderingen. Werk samen naar een globale visie over de zelfsturing. Hiernaast zijn er volgens adviesbureau De Zelforganisatie Fabriek ook enkele randvoorwaarden waar het team rekening mee moet houden:
- Het opstellen van doelen en KPI’s op teamniveau: Deze richtlijnen zijn belangrijk zodat het duidelijk is waar het team juist naartoe moet in de zelforganiserende structuur.
- Voorzie kaders: Kaders zijn inherent aan een geslaagde transitie. Zorg dat er kaders aanwezig zijn waarbinnen de teams zelforganiserend kunnen zijn, zoals bijvoorbeeld een bepaald bedrag dat ze aan opleidingen kunnen uitgeven.
- Maak een analyse van de impact op de ondersteunende diensten: Door het wegvallen van de teamleider zal de nieuwe organisatie zelf in contact staan met ondersteunende diensten zoals HR, ze moeten dan ook uitzoeken hoe ze dit het beste organiseren.
- Duidelijke visualisatie van de prestaties: Werk met teamdashboards waarop de prestaties op gestelde KPI’s van de teamleden zichtbaar zijn.
- Maak tijd voor nieuwe taken
- Ontwikkel nieuwe vaardigheden: De nieuwe manier van werken gaat gepaard met het vergaren van nieuwe competenties.
- Onderzoek het aantal benodigde managers binnen de nieuwe organisatie.
Big Bang of stapsgewijze implementatie?
Naar onze mening is een Big Bang implementatie niet geschikt voor zelfsturende organisaties. De medewerkers plannen hun eigen werk zonder een begeleiding, deze nieuwe verantwoordelijkheden vragen om een stapsgewijze ontwikkeling van de zelfsturende organisatie.
Is het aan te raden om met z’n allen over te schakelen naar zelfsturing?
Hoeveel en welke afdelingen binnen een organisatie overschaken naar zelfsturing is afhankelijk van de situatie. Het is aan te raden om te starten met een pilot-team. Zo kan je nagaan wat werkt binnen jouw organisatie. Deze ervaring kan je gebruiken voor de beslissing over het al dan niet verder implementeren van zelfsturing binnen de organisatie.