Het winkellandschap verandert ingrijpend mede als gevolg van het veranderend gedrag van de consument. Tegelijkertijd moet de detailhandel het hoofd bieden aan de economische crisis. Deze veranderingen hebben niet alleen een grote invloed op de sector zelf, maar ook op de gehele Nederlandse economie en samenleving. “De consument bepaalt wat er gebeurt en de markt moet zijn werk doen, maar onnodige, economische schade moet worden vermeden. Dat vraagt om handelend optreden, zodat tijdens de verbouwing de winkel open kan blijven.” Met die boodschap overhandigt de voorzitter van Detailhandel Nederland, Jan Meerman, vandaag het Actieplan aan de minister van Economische Zaken, Henk Kamp. De topprioriteiten van de winkeliers zijn:
Zowel de nationale als lokale overheid bereidt zich voor op nieuwe bezuinigingen. Om extra schade aan de detailhandel, die het kloppend hart van de economie is en nauw verweven is met de samenleving, te voorkomen, roept Detailhandel Nederland op om de eerdere btw-verhoging terug te draaien van 21% naar 19% en om de nullijn bij lokale belastingen te hanteren.
De btw-verhoging heeft geleid tot minder aankopen met extra verlies van omzet en werkgelegenheid en meer faillissementen tot gevolg. Ook de werkelijke opbrengst voor de schatkist is fors lager dan eerder begroot. Het is een tegenvaller van 70% als gevolg van de zogenoemde weglekeffecten.
De OZB–aanslag 2013 is voor veel winkeliers ook een tegenvaller gebleken. In 84% van de gemeenten is deze belasting duurder uitgevallen. De nullijn zou ook voor de parkeertarieven moeten gelden. Deze schieten op veel plaatsen omhoog. Jan Meerman: “Parkeren mag geen melkkoe zijn om gaten in de begroting te dichten.”
Stijgende loonkosten drukken zwaar op de toch al onder druk staande marges van winkeliers en leiden tot verlies van banen. Als gevolg van bijvoorbeeld de Wet Uniformering Loonbegrip zijn de loonkosten met 1,5% tot 2% opgelopen. Een verlichting van de premies helpt om de werkgelegenheid in stand te houden. De invoering van de kleinebanenregeling kan helpen om dat doel te bereiken.
Nu al staan veel winkels leeg. Leegstand in buurt-, stads- en dorpscentra leidt tot een sterk gevoel van onveiligheid bij inwoners en verloedering. Ook moet een gelijk speelveld tussen on- en offline winkelen gecreëerd worden. De omzet die online behaald wordt is inmiddels 6% van de totale detailhandelsomzet. Mede hierdoor neemt de vraag naar winkelpanden af. Centrale sturing van provincies en samenwerking tussen gemeenten en marktpartijen is nodig om complexe barrières te doorbreken. Kansrijke winkelgebieden moeten versterkt worden.
Niet alleen de minister van Economische Zaken ontvangt het Actieplan Detailhandel, maar ook Nederlandse politici en bestuurders in het nationale parlement, de gemeentes en provincies en in het Europees parlement. Het Actieplan schetst de ontwikkelingen in de detailhandel en doet aanbevelingen om de gesignaleerde, negatieve gevolgen om te buigen en positieve ontwikkelingen te versterken. Het plan telt meer dan 20 aanbevelingen.
